KHI SƠ LÀ CÔ GIÁO NƠI ĐẢO XA

Tạ ơn Chúa, những dự tính của chúng tôi sau hơn một năm đã đơm hoa trên Giáo họ Hòn Giang. Các sơ Đức Bà Truyền Giáo đã chính thức hiện diện nơi đây.

Vài năm trở lại đây, quần đảo Hải Tặc trở thành địa danh được rất nhiều khách du lịch biết đến. Dẫu cái tên chỉ là dân gian truyền tụng (tên hành chính là xã đảo Tiên Hải), nhưng nhờ đó nó gây ấn tượng và hấp dẫn bất cứ ai ngay lần đầu nghe đến “đảo Hải Tặc”.

Cách đất liền Hà Tiên 28km và Phú Quốc khoảng 40km, Hải Tặc cùng hai địa danh này tạo thành thế chân vạc trọng yếu về du lịch cho tỉnh Kiên Giang. Quần đảo này bao gồm 16 đảo lớn nhỏ gần kề nhau, tạo thành một quần thể biển đảo đẹp như tranh vẽ. Trên đảo chính Hòn Tre, khách du lịch dễ dàng nhìn thấy thành phố Kep – Campuchia kề bên, cùng xa xa là núi Tà Lơn hùng vĩ của xứ bạn.

Trong 16 đảo thì 4 đảo lớn có dân thường trú. Đặc biệt, trên 4 đảo này đã hình thành 2 Giáo họ Công Giáo với lịch sử gần 80 năm thành lập, cùng số giáo dân trên 500 người. Giáo họ Hòn Tre (trên đảo chính Hòn Tre) đã xây dựng ngôi thánh đường nguy nga đồ sộ, cùng nhà xứ phục vụ khách tham quan du lịch có chỗ tá túc. Giáo họ Hòn Giang gồm 3 đảo: Hòn Giang, Hòn Đước và Hòn Ụ liền kề nhau, hiện cũng sắp hoàn thành một ngôi thánh đường vừa vừa, xinh xắn.

Mang danh đảo du lịch, nhưng thực tế đời sống của bà con nơi đây khó khăn khốn khổ về mọi mặt, nhất là tri thức. Trên đảo chính Hòn Tre có trường cấp 2, các đảo khác cấp 1. Con em trên các đảo kia muốn học cấp 2 phải qua bên này (cách 3km đường biển), và muốn học tiếp cấp 3 buộc phải vào đất liền Hà Tiên.

Mưu sinh khó khăn nên việc chuyển trường, đồng hành với con ăn học qua mỗi cấp gần như là điều không thể với hầu hết các gia đình. Giải pháp là đứa nào thích học thì xong lớp 5 rồi nghỉ, không thì nghỉ lúc nào cũng được. Bởi đó mà các trường Tiểu học nơi đây rất đặc biệt: 5 trong 1 (5 lớp, 1 phòng, 1 giáo viên, 1 giờ học…). Bởi mỗi lớp vài ba đứa nên không đủ điều kiện phân chia, cũng không có biên chế cho hơn 1 giáo viên. Học như vây nên đến hết lớp 5 có đứa đọc chữ chưa chạy, cầm viết chưa thạo… là chuyện bình thường.

Hậu quả của tri thức kém kéo theo đủ mọi tiêu cực: Tảo hôn, cờ bạc, tha phương cầu thực, nhân bản và văn hóa sống thấp kém… Thiếu nhi trên đảo không phải là ít, tuy nhiên tỉ lệ nghỉ học sớm quá nhiều. Dẫu biết rằng chỉ có giáo dục mới giúp thăng tiến con người cách toàn diện, nhưng hầu như không có giải pháp nào cho vấn đề này.

Các cha phụ trách nơi đây rất ưu tư vấn đề này. Mới đây chúng tôi tìm được giải pháp là mời các sơ dòng Đức Bà Truyền Giáo hiện diện lâu dài trên quần đảo này. Quý sơ sẽ đồng hành với các gia đình, đặc biệt về giáo dục cho con em họ: Khích lệ các bé đi học, trực tiếp kèm thêm kiến thức, dạy thêm các kỹ năng… Sau khi kết thúc bậc Tiểu học, các em ở đảo khác sẽ qua Hòn Tre có nhà nội trú quý sơ coi sóc, xong cấp 2 được gửi ra Hà Tiên ở Lưu Xá do các dòng tu quản lý để tiếp tục cho hết chương trình phổ thông.

Tạ ơn Chúa, những dự tính của chúng tôi sau hơn một năm đã đơm hoa trên Giáo họ Hòn Giang. Các sơ Đức Bà Truyền Giáo đã chính thức hiện diện nơi đây. Không chỉ là cộng tác, các sơ trở thành giáo viên theo biên chế, đứng lớp dạy các em theo chương trình chính quy nhà nước. Từ ngày được các sơ dạy dỗ, thiếu nhi trên thăng tiến toàn diện. Các em tham gia tích cực các sinh hoạt từ trường tới Nhà thờ. Trước đánh vần không chạy chữ, nhút nhát, sợ sệt… nay các em đọc Sách, hát so-lo, thân thiện, tự tin, năng động.

Ngày 21/05/2023, cả xóm đạo trên đảo Hòn Giang xa xôi hân hoan tân gia Nhà Mục Vụ cho quý sơ. An cư phục vụ, biến ước mơ thành hiện thực không còn là gì xa xôi nữa, khi mà những thao thức ấy rất đẹp lòng Chúa. Vẫn còn đó nhiều việc phải làm (xây 2 lưu xá ở Hòn Tre và Hà Tiên), cùng nhiều thách đố tinh thần tông đồ của những ai Chúa mời gọi đến đây phục vụ những con chiên nhỏ bé, yếu đuối và thua thiệt giữa thế gian này.

Lm Giuse Nguyễn Đức Thịnh