LUÔN MÃI ĐI TRƯỚC LINH HỒN MÌNH

Xin các con hãy biết ơn. Xin các con định hình tầm nhìn của mình. Và xin các con tận dụng ngày sống của mình.(Đức Phanxicô).

Đôi khi, không có gì hữu ích cho bằng một ẩn dụ tốt.

Trong quyển sách Bản năng Thiên Chúa (The God Instinct) của tác giả Tom Stella, ông chia sẻ câu chuyện sau: Một ngày nọ, vài phu khuân vác được thuê vận chuyển một khối lượng lớn hàng tiếp tế cho một nhóm thợ săn. Các gói hàng này nặng bất thường và đường mòn trong rừng già lại rất khó đi. Sau vài ngày đi đường, họ dừng lại, dỡ hàng xuống và không chịu đi nữa. Không một lời năn nỉ, đe dọa nào có thể thuyết phục họ tiếp tục hành trình. Khi được hỏi vì sao họ không thể đi tiếp, họ trả lời: ‘Chúng tôi không thể đi tiếp, chúng tôi phải chờ cho linh hồn chúng tôi bắt kịp đã.’

Chuyện này cũng có thể xảy ra trong cuộc sống chúng ta, ngoại trừ, gần như không bao giờ chúng ta chờ cho linh hồn bắt kịp mình. Chúng ta cứ tiếp tục đi mà không có linh hồn, có khi suốt nhiều năm ròng. Như vậy có nghĩa là gì? Gần như chúng ta cố gắng, để trong giây phút hiện tại chúng ta thoải mái với chính mình, để ý thức được sự phong phú trong trải nghiệm bản thân. Gần như các trải nghiệm của chúng ta không thuộc phần hồn cho lắm, vì chính chúng ta không hiện diện với nó. Ví dụ:

Trong 20 năm vừa qua, mỗi ngày tôi viết một loại như viết nhật ký. Ý tôi muốn giữ thói quen này để ghi lại những sự việc thâm sâu tôi nhận thức trong ngày, nhưng cuối cùng, những gì tôi viết lại giống như một loại biên niên sử đơn giản của ngày sống, một quyển đơn thuần kể lại những gì tôi đã làm hết giờ này đến giờ khác mà thôi. Nhật ký của tôi chẳng giống gì với Nhật ký của Anne Frank, quyển Marking của cố thư ký Liên Hiệp Quốc Dag Hammarskjold, hay Nhật ký Genesee của cha Henri Nouwen. Nhật ký của tôi giống quyển tập của một cậu bé trung học kể chuyện một ngày ở trường. Nhưng khi lật giở và đọc lại một bài, tôi luôn kinh ngạc thấy ngày sống hôm đó thật phong phú và trọn vẹn, ngoại trừ một việc là lúc viết, tôi không nhận ra điều này. Trong khi tôi đã thực sự sống những ngày như thế, vậy mà hiện nay tôi vẫn còn vất vả để cố gắng hoàn thành công việc, để được lành mạnh, để theo kịp các kỳ vọng, để có được những thời khắc thân ái và sáng tạo giữa các áp lực thường nhật, và để đi ngủ cho đúng giờ đúng giấc. Trong phong cách này, không có nhiều phần hồn, chỉ có một đống lịch trình, công việc và vội vã.

Tôi ngờ rằng đây không phải chuyện gì xa lạ. Tôi ngờ rằng hầu hết chúng ta, sống ngày này qua ngày khác mà không nhận ra cuộc sống của mình phong phú biết bao, và như thế cứ luôn mãi để cho linh hồn bị đi lui lại đằng sau. Chẳng hạn, nhiều phụ nữ mất 10, 15 năm cho việc nuôi dạy con cái, luôn chăm lo cho nhu cầu người khác, nửa đêm thức giấc lo cho con, 24 tiếng một ngày luôn trong tình trạng ứng trực, hy sinh hết thời gian vui thích của mình, tạm gác sự nghiệp và sáng tạo của mình qua một bên. Và cũng rất thường, những phụ nữ này khi nhìn lại năm tháng đã qua này, họ mong muốn làm lại như vậy. Nhưng nhìn theo khía cạnh xúc cảm phần hồn, họ nhận thức rõ rệt, thật tuyệt vời và đặc ân khi được làm những gì mình đã làm với sự chán chường và bức xúc. Nhiều năm về sau, nhìn lại, họ thấy trải nghiệm này thật phong phú và quý báu, và cũng sẽ thấy thời đó họ đã để quá ít phần hồn trong những gì họ đã thực sự trải qua.

Chúng ta có thể kể hàng ngàn ví dụ như ví dụ này. Chúng ta tất cả đều từng đọc đâu đó những chia sẻ về việc mình sẽ sống khác đi nếu được sống lần nữa. Hầu hết câu chuyện như thế có cùng một môtíp chung. Nếu có cơ hội khác, tôi sẽ cố gắng tận hưởng cuộc đời hơn, nghĩa là tôi sẽ cố gắng để tâm hồn và có ý thức hơn vào chuyện đó.

Tôi e là với hầu hết chúng ta, linh hồn sẽ chỉ bắt kịp chúng ta khi chúng ta già, khi sức khỏe sinh lực và cơ hội làm việc tan biến dần dần. Có vẻ như trước hết chúng ta cần phải mất đi điều gì đó trước khi trân trọng nó cho trọn vẹn. Chúng ta có khuynh hướng xem sức khỏe, sinh lực và công việc là chuyện đương nhiên, cho đến khi chúng ta rời xa chúng. Chỉ sau khi đó, chúng ta mới nhận ra cuộc sống của mình thật phong phú biết bao, và nhận ra thời đó, chúng ta đã nhận sự phong phú đó ít ỏi biết bao.

Linh hồn của chúng ta cuối cùng cũng bắt kịp chúng ta, nhưng sẽ thật tốt nếu chúng ta không để cho đến khi vào viện dưỡng lão mới có được điều này. Cũng như các phu khuân vác đã để các thùng hàng xuống và dừng bước, thì chúng ta cũng cần đều đặn dừng lại và chờ cho linh hồn bắt kịp mình.

Khi mới làm linh mục, Đức Phanxicô phụ trách một trường học. Và mỗi ngày, ở một thời điểm cố định, ngài có vài lời trên loa phóng thanh, chen vào những việc đang diễn ra trong từng lớp học.

Xin các con hãy biết ơn. Xin các con định hình tầm nhìn của mình. Và xin các con tận dụng ngày sống của mình.

Ronald Rolheiser,

J.B. Thái Hòa dịch